σατιρικό θέατρο
Περιγραφή Μαθημάτων
Τριετές Πρόγραμμα Σπουδών
Α' Έτος
Υποκριτική
Αρχαίο Δράμα
Αισχύλος / Σοφοκλής
Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στο Αρχαίο Δράμα. Βασικός στόχος του μαθήματος είναι η εμβάθυνση στην πνευματικότητα και στην κατανόηση του Αρχαίου Δράματος. Απώτερος σκοπός είναι η εξέλιξη των φοιτητών/τριών στο βαθμό που θα ανταποκριθούν στο επίπεδο των μεγεθών της Αρχαίας Τραγωδίας, μέσω της εξάσκησης των φωνητικών και σωματικών τους μέσων, και με τη βοήθεια μιας σύγχρονης υποκριτικής προσέγγισης.
Κατά τη διάρκεια του χειμερινού εξαμήνου, οι φοιτητές/τριες καλούνται να φέρουν εις πέρας την υποκριτική πραγμάτωση ενός μονολόγου παρμένου από τους δύο μεγάλους τραγικούς ποιητές ως προσωπική εργασία. Μέσω αυτού του εγχειρήματος θα έχουν την ευκαιρία, να εντάξουν στο οπλοστάσιό τους όλα τα αναγκαία εφόδια που χρειάζονται ώστε να κατορθώσουν να μετουσιώσουν τον γραπτό ποιητικό λόγο σε προφορικό, υποκριτικά βιωμένο, λόγο και άρτια σκηνική παρουσία. Κατά τη διάρκεια του εαρινού εξαμήνου, εμπλουτίζουν το οπλοστάσιό τους με τη «διαλογική» υποκριτική, συμμετέχοντας σε σκηνές παρμένες κυρίως από τον Σοφοκλή. Καλούνται επίσης να δοκιμάσουν τεχνικές για την απόδοση χορικών από τους δύο τραγικούς, επιδεικνύοντας ομαδικό πνεύμα και εξασκώντας ομαδική ψυχολογία και συμπεριφορά, ομαδική ή αντιστικτική συνεκφώνηση λόγου και κινησιολογία.
Υποκριτική
Νεοελληνικό Θέατρο
Το μάθημα αποτελεί μια γνωριμία με τα θεατρικά είδη του Νεοελληνικού θεάτρου και το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο από το οποίο επηρεάστηκαν και διαμορφώθηκαν η Νεοελληνική Δραματουργία και οι θεατρικοί ήρωες. Στόχος είναι οι φοιτητές/τριες να κατακτήσουν τα πρώτα στάδια της υποκριτικής διαδικασίας και να αποκτήσουν πολύτιμα εργαλεία και τεχνικές, που θα μπορούν να προσαρμόζουν και να αξιοποιούν σε διαφορετικά θεατρικά είδη μέσα από τη μελέτη σημαντικών νεοελληνικών έργων και την άσκηση πάνω σε επιλεγμένες σκηνές.
1. Ανάγνωση, ανάλυση και κατανόηση ενός θεατρικού έργου. Μελέτη του θεατρικού λόγου ως κειμένου που προορίζεται να παρασταθεί και του χειρισμού της ελληνικής γλώσσας ως προς την εκφορά, την απεύθυνση και την επικοινωνία με τους συμπαίκτες.
2. Δημιουργία του θεατρικού χαρακτήρα. Επεξεργασία και σύνθεση του ρόλου με βάση την εποχή, το κοινωνικό περιβάλλον και υπόβαθρο, τις προθέσεις και τους στόχους του και την αμφίδρομη σχέση του με τους άλλους χαρακτήρες του έργου.
3. Προετοιμασία για την «είσοδο» των φοιτητών/φοιτητριών στη σκηνή με ασκήσεις ζεστάματος του σώματος και της φωνής. Σωματοποίηση του χαρακτήρα και μελέτη του θεατρικού λόγου σε συνδυασμό με την έκφραση και την ενέργεια του σώματος. Δημιουργία του εξωτερικού status του ρόλου σε συνάρτηση με το εσωτερικό.
4. Κατανόηση της λειτουργίας του ατόμου μέσα στο σύνολο και της ευθύνης της συμμετοχής σε μια ομαδική δουλειά καθώς και της εκφραστικής ακρίβειας και σκηνικής πειθαρχίας.
Υποκριτική
Σύγχρονο Αμερικανικό/Αγγλικό Θέατρο
20ος - 21ος Αιώνας
Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή των φοιτητών/τριών σε ένα συγκεκριμένο σύστημα υπόκρισης, θεωρητικό και πρακτικό, το οποίο αποτελεί προϋπόθεση για μια πλήρη θεατρική κατάρτιση στην τέχνη του θεάτρου.
Το συγκεκριμένο μάθημα αφορμάται από τη σύγχρονη αμερικανική και αγγλική δραματουργία και στοχεύει στην εκπαίδευση των φοιτητών/τριών με βάση το σύστημα του Κοσταντίν Στανισλάβσκι.
Το σύγχρονο αμερικανικό και αγγλικό θέατρο του 20ού και 21ου αι. είναι μια περίοδος που χαρακτηρίζεται από την πολυμορφία και την πολυπλοκότητα των θεατρικών εκφράσεων, προσφέροντας έτσι εύφορο έδαφος για δημιουργία. Περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δραματουργών, το οποίο επηρεάζεται από την κοινωνία και την πολιτική της εποχής του, εστιάζοντας στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Οι φοιτητές/τριες καλούνται να προσεγγίσουν ρόλους από επιλεγμένες σκηνές μέσω του συστήματος Στανισλάβσκι, αναπτύσσοντας και εξασκώντας την εσωτερική τους ωρίμανση και την πνευματική και συναισθηματική τους εξέλιξη. Μέσω μιας σειράς από τεχνικές και πρακτικές έκφρασης, θα μάθουν να χρησιμοποιούν τη βιωματική γνώση ως μέσο για να βρουν την αλήθεια και την αυθεντικότητα που χρειάζεται η ρεαλιστική προσέγγιση ενός ρόλου
Αυτοσχεδιασμός
Σκοπός του μαθήματος είναι να ανακαλύψει ο/η φοιτητής/τρια τον πλούσιο κόσμο της φαντασίας του και την καλλιτεχνική του ικανότητα να αυτοσχεδιάζει ελεύθερα και δημιουργικά. Η διδακτική ύλη του πρώτου εξαμήνου βασίζεται στην ελεύθερη σκηνική έκφραση όπως επίσης και στη γνωριμία των φοιτητών/τριών με τις εκφράσεις και λειτουργίες του σώματός τους. Στο πρώτο εξάμηνο, οι φοιτητές/τριες εισάγονται στην έννοια και την εμπειρία του σώματος ως ρευστή οντότητα στο χωροχρόνο. Μέσω διαφόρων ασκήσεων αποκτούν επαφή με το σώμα τους, τις λειτουργίες και τις δυνατότητές του, κατακτώντας την αφύπνιση των αισθήσεων και ενδυναμώνοντας την πλαστικότητά του. Εξασκούν και αξιοποιούν, παράλληλα, τη χρήση της αναπνοής. Με τον τρόπο αυτό, αποκτούν μια ουσιαστική σχέση με το σώμα τους. Στο δεύτερο εξάμηνο, οι φοιτητές/τριες εμβαθύνουν στην εκπαίδευσή τους, ενδυναμώνοντας την καλλιτεχνική τους ατομικότητα. Επιχειρείται ο πειραματισμός με τις ιδιότητες της κίνησης, οι οποίες αφυπνίζουν τις αισθήσεις. Μέσω της ενδυνάμωσης της φαντασίας και της επαφής με το σώμα τους, συνδυάζοντας το πραγματικό με το φανταστικό και το νοητό, οδηγούνται σε νέες εμπειρίες και μαθαίνουν να χειρίζονται τον εαυτό τους ως ενότητα σώματος και εσωτερικού κόσμου.
Ορθοφωνία
Στόχος του μαθήματος είναι η εισαγωγή στην εκπαίδευση των φοιτητών/τριών για την ορθή προφορά της ελληνικής γλώσσας, την καλή και αβίαστη εκφορά του προφορικού λόγου και την απάλειψη των φωνητικών ελαττωμάτων που προέρχονται από φυσιολογικούς ή μαθησιακούς παράγοντες. Παράλληλα, θα κάνουν τα πρώτα βήματα για την απόκτηση μιας ορθής τεχνικής ελέγχου της αναπνοής και για την τοποθέτηση της φωνής στα σημεία φυσικής αντήχησης του ήχου.
Μουσική
Στόχος του μαθήματος είναι η μουσική κατάρτιση των φοιτητών/τριών, η απόκτηση δεξιοτήτων και η διεύρυνση των γνώσεών τους στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Στο πλαίσιο του μαθήματος, εκπαιδεύονται με μια σειρά από ρυθμικές, μελωδικές, τονικές και αναπνευστικές ασκήσεις. Επιχειρείται, επιπλέον, η εκμάθηση της μελωδικής και ρυθμικής τεχνικής, καθώς και η φωνητική ανάπτυξη. Η κατάρτιση τους ενισχύεται με την παρουσίαση του θεωρητικού πλαισίου στο οποίο εδράζεται η μουσική έκφραση σε κάθε περίοδο, και την απόκτηση τριβής με τη μουσική ανάγνωση του σολφέζ . Ειδική έμφαση στην πρακτική εξάσκηση δίνεται στην παρουσίαση μονωδίας (σόλο) και ομαδικών τραγουδιών του Μάνου Χατζιδάκι αλλά και τραγουδιών παρμένων από το διεθνές ρεπερτόριο.
Κινησιολογία
Σκοπός του μαθήματος είναι να διευρύνει τη δυνατότητα της επικοινωνίας και της έκφρασης μέσω της χρήσης ενός σώματος που γίνεται αντιληπτό ως «ζωντανό», λειτουργικό και υπό συνεχή εκπαίδευση. Επιχειρείται η εκμάθηση βασικών τεχνικών χορού, κίνησης και ισορροπίας. Τα μαθήματα της Κινησιολογίας όλων των επιπέδων (I-VI) περιλαμβάνουν ασκήσεις για την βελτίωση της φυσικής κατάστασης (δύναμη, ευλυγισία, αντοχή) και παιχνίδια εμπιστοσύνης, ετοιμότητας, επικοινωνίας, ρυθμού, έκφρασης, αντίληψης και ενεργοποίησης της φαντασίας. Μέσω αυτοσχεδιασμών και εξειδικευμένων ασκήσεων οδηγούνται στη βελτίωση της εκφραστικότητας όλων των μελών του σώματος, αυξάνουν τις συνειδητές επιλογές στην κίνηση και τη δράση και βελτιώνουν την παρατηρητικότητα στα ερεθίσματα που χρειάζονται για την δημιουργία ενός ρόλου. Παράλληλα, εκπαιδεύονται στους τρόπους με τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιούν την ανάκληση της μνήμης, να μιμούνται ή να αντιγράφουν κινήσεις μέσα από ερεθίσματα του περιβάλλοντος και να καλλιεργούν την οργανική σχέση της κίνησης με την αναπνοή, τον ήχο, το λόγο και το συναίσθημα. Επιπρόσθετα, εκπαιδεύονται στην κατανόηση της έννοιας της κίνησης στα πλαίσια του εκάστοτε ρόλου, της στάσης του σώματός τους και στην ανταπόκριση στις απαιτήσεις των ιδιαίτερων συνθηκών του κάθε ρόλου. Ως αποτέλεσμα, αναπτύσσουν, διερευνούν και καλλιεργούν τη σχέση τους με τη δυναμική και την ποιότητα της κίνησης, με το χωροχρόνο, τη φόρμα, τη βαρύτητα, την ένταση και τη χαλάρωση. Τα μαθήματα της Κινησιολογίας βασίζονται σε ένα κοινό κορμό, ωστόσο σε κάθε κύκλο μαθήματος αυξάνεται το επίπεδο δυσκολίας και η πολυπλοκότητα της συνολικής εμπειρίας.
Χορός
Σκοπός του μαθήματος είναι η εκμάθηση βασικών κινητικών δεξιοτήτων, η εκτέλεση ευρέως φάσματος ρυθμικών κινήσεων, η κατανόηση βημάτων μιας χορογραφίας και αντίληψη της προέλευσης του εκάστοτε είδους χορού και του ύφους που υπηρετεί. Οι σπουδαστές/στριες βελτιώνουν και διευρύνουν τη σχέση τους με το χώρο (θέση στο χώρο, σχήμα του σώματος και της κίνησης, προσανατολισμός) και το χρόνο (ρυθμός, ταχύτητα, διάρκεια) καθώς και με τη βαρύτητα, την ενέργεια, την ένταση, τη χαλάρωση και την ισορροπία. Μαθαίνουν να επικοινωνούν μεταξύ τους και να ανταποκρίνονται σε ερεθίσματα, ώστε η διάδρασή τους να είναι ζωντανή και αληθινή. Επιπλέον, αρχίζουν να συνειδητοποιούν τη σχέση της κίνησης με την αναπνοή και βελτιώνουν τη φυσική τους κατάσταση (δύναμη, ευλυγισία, αντοχή), το ρυθμό, την έκφραση αλλά και την αντίληψή τους. Στο τέλος του εξαμήνου θα έχουν εμπεριστατωμένη γνώση της πρακτικής και θεωρητικής έκφανσης του χορού και θα μπορούν να εκτελέσουν χορογραφίες βασικού επιπέδου πάνω σε τρία μέχρι πέντε διαφορετικά είδη χορών, παραδοσιακών μέχρι και σύγχρονων.
Δραματολογία
Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή ενός τρόπου ανάλυσης του θεατρικού κειμένου που θα επιτρέψει στους φοιτητές/τριες να αφομοιώσουν τη δραματουργική παραγωγή που εκτείνεται χρονικά από την Κλασική Αρχαιότητα έως και τον Μεσαίωνα. Η δραματολογική ανάλυση επιχειρεί να εισαγάγει τους φοιτητές/τριες σε ζητήματα όπως η δημοκρατία, η καταγωγή του δράματος, η τελετουργία, η βασική ορολογία που χρησιμοποιείται για την ανάλυση του θεατρικού κειμένου κ.ά. Στόχος του μαθήματος, είναι να έρθουν σε επαφή με σημαντικά κείμενα-σταθμούς τα οποία αποτελούν αντιπροσωπευτικά δείγματα της εποχής τους και όχι μόνο. Μέσα από συγκεκριμένα έργα μέσα από τα οποία γεννήθηκε ο όρος δημοκρατία, θα προβληματιστούν γύρω από την έννοια του «πολίτη». Απώτερος σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτητές/τριες όχι μόνο να αντλήσουν από τα κείμενα τις απαντήσεις που τους δίνουν οι μύθοι αλλά επίσης να τους γεννηθεί η ανάγκη να θέσουν καινούρια ερωτήματα. Η ύλη λειτουργεί συνδυαστικά με την έκθεση του θεωρητικού πλαισίου, την εισαγωγή εννοιών και προβληματισμών και τον κριτικό σχολιασμό θεατρικών παραστάσεων (performance analysis). Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, αποκτούν εξειδικευμένες γνώσεις στο πεδίο των τεχνών του θεάτρου, και σε συγκεκριμένες μεθόδους προσέγγισης ενός θεατρικού κειμένου. Οι μέθοδοι αυτοί τους επιτρέπουν να διακρίνουν ζητήματα δραματικής γραφής και θεατρικού είδους, ανάλογα με την περίοδο και την εποχή. Με τον τρόπο αυτό, η δραματολογική ανάλυση αποκαλύπτει όλες τις δυνατές όψεις ή ερμηνείες του θεατρικού έργου και τίθεται στην υπηρεσία της ερμηνείας και της σκηνοθεσίας. Η εξοικείωσή τους με τις μεθόδους αυτές τους εξοπλίζει με εργαλεία τα οποία θα κληθούν να χρησιμοποιήσουν αργότερα σε πραγματικές συνθήκες αντίληψης ενός θεατρικού κειμένου. Παράλληλα μέσω του κριτικού σχολιασμού θεατρικών παραστάσεων, καλλιεργούν την κριτική και δημιουργική τους σκέψη, ενώ αποκτούν καλή γνώση του ευρύτερου θεατρικού γίγνεσθαι στην Κύπρο και το εξωτερικό.
Ιστορία Τέχνης
Στόχος του μαθήματος είναι μια πρώτη εξοικείωση των φοιτητών/τριών με την Ιστορία της Τέχνης. Μέσω της μελέτης, της παρατήρησης, της αξιολόγησης και της μεθοδολογικής περιγραφής των έργων διάφορων λαών και πολιτισμών από τη Μεσοποταμία και την Αίγυπτο μέχρι τη Βενετία του 16ου αι, το μάθημα συστήνει τις κυριότερες εικαστικές δημιουργίες και το κοινωνικοπολιτιστικό και ιστορικό πλαίσιο που τις καλλιέργησε. Ερχόμενοι/ες σε επαφή με την εικαστική καλλιτεχνική δημιουργία, μαθαίνουν να εκτιμούν την αξία των έργων διαφόρων πολιτισμών. Παράλληλα, τα εικαστικά έργα τοποθετούνται στα χρονικά, χωρικά και πολιτισμικά τους συμφραζόμενα, παρέχοντας τη δυνατότητα στους φοιτητές/ριες να αντιληφθούν την εξέλιξη της εικαστικής παραγωγής στην πολυμορφία της, στο πλαίσιο μιας δημιουργικής συνέχειας.
Σκηνογραφία
Ενδυματολογία
Στόχος του μαθήματος είναι να έρθουν οι φοιτητές/τριες σε μια πρώτη επαφή με την ιστορία της τέχνης της σκηνογραφίας-ενδυματολογίας και τα εργαλεία της ως αναπόσπαστο στοιχείο της θεατρικής δημιουργίας
και αποκτούν, επιπλέον, τις βασικές γνώσεις σε σχέση με τα υλικά και τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται για
την κατασκευή σκηνικών και κοστουμιών. Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες είναι σε θέση
να κατασκευάσουν αυτόνομα τη δική τους μακέτα σκηνικού η οποία είναι βασισμένη σε συγκεκριμένη κοινωνικοπολιτική θεματική με ζητούμενο να αναπτύξουν μία ιστορία γύρω από αυτήν. Στην τελική κατασκευή
οι φοιτητές/τριες θα μπορούν να περιλάβουν στο πλαίσιο ενός πρακτικού παραδείγματος τα απαιτούμενα δομικά στοιχεία και το σκεπτικό του κάθε δημιουργού. Στα συμφραζόμενα αυτά, η μακέτα που θα δημιουργήσουν, θα είναι συνυφασμένη με την ιστορία που επιλέχθηκε και θα παρουσιαστεί ως τελικό αποτέλεσμα μιας παράστασης, θα περιλαμβάνει δηλαδή και άλλα στοιχεία όπως την κίνηση των ηθοποιών,
το φωτισμό κ.ά. Με τον τρόπο αυτό, εξασκούνται στην αισθητική ενότητα των διάφορων στοιχείων της εκάστοτε παράστασης
Ιστορία Θεάτρου
Σκοπός του μαθήματος είναι, μέσω της κριτικής αποτίμησης των καλλιτεχνικών διεργασιών και αλλαγών, οι φοιτητές/τριες να έρθουν σε επαφή με διαφορετικές πολιτισμικές παραδόσεις και εποχές, να γνωρίσουν τους όρους και τρόπους της θεατρικής δημιουργίας και να αποκτήσουν μια πρώτη εικόνα των εφαρμογών και ερωτημάτων της ιστορικής έρευνας. Το μάθημα εστιάζει στις θεατρικές κατακτήσεις και τα καλλιτεχνικά επιτεύγματα λαών και παραδόσεων κυρίως της Ευρώπης, από την Κλασική Αρχαιότητα έως και την εποχή
της Αναγέννησης. Οι παραδόσεις ξεκινούν με μια σύντομη εισαγωγή στο αντικείμενο της Ιστορίας του Θεάτρου και στις μεθόδους της θεατρικής ιστοριογραφίας που αξιοποιούνται στο σύνολο των μαθημάτων. Στη συνέχεια εξετάζονται οι απαρχές του θεάτρου, η δραματουργία και οι σκηνικές πρακτικές του αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού κόσμου, ο ευρωπαϊκός Μεσαίωνας και οι κατακτήσεις της δραματικής θεωρίας, γραφής και σκηνής στα χρόνια της Αναγέννησης. Το μάθημα στηρίζεται αφενός στο σχολιασμό αντιπροσωπευτικών δραματικών κειμένων (Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης, Αριστοφάνης, Πλαύτος, Σενέκας, Μακιαβέλλι κ.ά.) και αφετέρου στη μελέτη της τέχνης του θεάτρου ως καλλιτεχνικής δημιουργίας και κοινωνικού φαινομένου.
Το μάθημα έχει διπλό στόχο:
1) την εξοικείωση των φοιτητών με τις μεθόδους ιστοριογραφίας και τα εργαλεία της ιστορικής έρευνας
στο συγκεκριμένο αντικείμενο και
2) τη γνώση και κατανόηση των ποικίλων εξελίξεων στο χώρο του θεάτρου.
Ιστορία & Θεωρία Κινηματογράφου
Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τα βασικά μορφικά χαρακτηριστικά της κινηματογραφικής ταινίας. Προσεγγίζοντας τον κινηματογράφο ως γλώσσα, το μάθημα επιδιώκει την ανάλυση και κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η εικόνα και ο ήχος εκπληρώνουν τη βασική λειτουργία
της αφήγησης. Εστιάζει, παράλληλα, στα επιμέρους τεχνικά και αισθητικά ζητήματα, όπως η μιζανσέν,
η φωτογραφία, το καδράρισμα, το μοντάζ και άλλα στοιχεία, προκειμένου στη συνέχεια να εξεταστούν
οι πολλαπλοί τρόποι με τους οποίους μπορούν αυτά να μετασχηματιστούν σε κάθε ταινία.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση των μαθημάτων, οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση:
1) να γνωρίζουν θεωρητικά τις διαφορετικές πτυχές της κινηματογραφικής γλώσσας και τον τρόπο που αυτή εξελίσσεται στο πέρασμα του χρόνου και
2) να κατανοούν τις αρχές της κινηματογραφικής τέχνης, συνδυάζοντας διαφορετικές τεχνικές και μεθοδολογίες, οι οποίες γεννήθηκαν μέσα σε διαφορετικές ιστορικές, κοινωνικές και πολιτιστικές συνθήκες και εποχές.
Περιγραφή Μαθημάτων
Τριετές Πρόγραμμα Σπουδών
Β' Έτος
Υποκριτική
Αρχαίο Δράμα
Ευριπίδης /Αριστοφάνης
Το μάθημα επιχειρεί να εμβαθύνει στην περαιτέρω κατάρτιση των φοιτητών στην τέχνη του Αρχαίου Δράματος. Συγκεκριμένα, επιχειρείται μια πιο ολοκληρωμένη επαφή των φοιτητών με τα δύο είδη του Αρχαίου Δράματος, Τραγωδία και Κωμωδία, από την οπτική γωνία του ηθοποιού. Οι φοιτητές/τριες αποκτούν τριβή με τον «από σκηνής φιλόσοφο» Ευριπίδη και τον μεγάλο κωμικό ποιητή της Ουτοπίας Αριστοφάνη, αποκτώντας τη δυνατότητα να γνωρίσουν στην πράξη τις δραματουργικές τους διαφορές και να βιώσουν την διαφορετική τους ερμηνευτική – υποκριτική προσέγγιση. Στο πρώτο εξάμηνο γίνεται μια εισαγωγή στον Ευριπίδη, εκφραστή μιας εποχής στην οποία κυριαρχεί η σοφιστική αμφισβήτηση. Σε πρακτικό επίπεδο, οι φοιτητές/τριες εξασκούνται στην υποκριτική προσέγγιση στο έργο του Ευριπίδη μέσα από μονολόγους («προσωπική» υποκριτική) , σκηνές («διαλογική» υποκριτική) και χορικά («ομαδική» υποκριτική – χορός). Ο Ευριπίδης ως πιο «σύγχρονος», πιο κοντά δηλαδή στην ψυχοσύνθεση του σύγχρονου ανθρώπου από τον Αισχύλο και τον Σοφοκλή και με θέματα που αγγίζουν πιο άμεσα τον σημερινό άνθρωπο, προσφέρεται για μια πληρέστερη εμβάθυνση και υποκριτική ολοκλήρωση στην αντιμετώπιση του Αρχαίου Δράματος (Τραγωδία). Η εκπαίδευση αυτή είναι σε μεγαλύτερη συνάφεια με την τάση που επιχειρείται τις τελευταίες δύο, τουλάχιστον, δεκαετίες, για εκσυγχρονισμό της αναβίωσης της Aρχαίας Tραγωδίας με αμεσότερη και πιο σύγχρονη υποκριτική προσέγγιση.
Στο δεύτερο εξάμηνο επιδιώκεται μια περιεκτική εισαγωγή στην Αρχαία Αττική Κωμωδία. Συστήνονται ο Κώμος (σεξουαλικά πειράγματα), η γέννηση και εξέλιξη του είδους, ενώ προσεγγίζονται ενδελεχώς ο Αριστοφάνης, η ποιητική της Ουτοπία, και ο αριστοφανικός Σκοπός. Στο πλαίσιο της προσέγγισης αυτής, επιχειρούνται, επιπλέον, η έρευνα και γνωριμία με την εγκυρότερη – και μακροβιότερη μέχρι σήμερα – θεωρία του Καρόλου Κουν για τον Αριστοφάνη αναφορικά με το Λαϊκό Εξπρεσιονισμό. Οι σπουδαστές/στριες προβληματίζονται και αποκτούν κριτική άποψη ως προς τη μορφή και έκφραση που η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε να προσλάβει σήμερα. Η πρακτική εξάσκηση εστιάζει σε σκηνές και χορικά από έργα του Αριστοφάνη. Η υποκριτική προσέγγιση εμπλουτίζεται μέσα από φωνητικούς και σωματικούς αυτοσχεδιασμούς, ενώ παράλληλα εντοπίζονται και εφαρμόζονται ποικίλοι τρόποι ανάδειξης του κωμικού στοιχείου.
Υποκριτική
Θέατρο 17ου & 18ου αιώνα
Με αφορμή τη συγκεκριμένη, ιδιόμορφη τεχνική της υποκριτικής που προσφέρει η δραματουργία του 17ου και 18ου αιώνα στην Ιταλία, Γαλλία και Αγγλία και είναι βασισμένη στην Κομέντια ντελ Άρτε και το Ελισαβετιανό Θέατρο, θα προσφερθεί η ευκαιρία στους φοιτητές/τριες να αναδείξουν, να εξελίξουν και να ανακαλύψουν δεξιότητες της υποκριτικής τέχνης αναγκαίες για τη βιωματική, πρακτική κατανόηση της σκηνικής τους παρουσίας. Επιρροές της Κομέντια ντελ Άρτε οι οποίες ανιχνεύονται σε μεταγενέστερους δραματουργούς, όπως ο Μολιέρος, ο Κάρλο Γκολντόνι, ο Μαριβώ, o Σαίξπηρ, θα αποτελέσουν το ερευνητικό πεδίο που θα βοηθήσει τους σπουδαστές/στριες να αποκτήσουν δεξιότητες όπως η μιμική, η έντονα εκφραστική κίνηση, ο χορός, το τραγούδι, η χρήση μουσικών οργάνων κ.ά., επιδιώκοντας την απελευθέρωση του σώματος ώστε να γίνει αγωγός που θα συνδέει άμεσα τον φοιτητή/τρια με το κοινό.
Οι σπουδαστές/τριες θα ασκηθούν επίσης σε ρόλους και επιλεγμένες σκηνές από το Ελισαβετιανό Θέατρο και ιδιαίτερα από τα έργα του Σαίξπηρ, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαίδευσης και της εξέλιξης του ηθοποιού. Το ερευνητικό αυτό πεδίο είναι ιδιαίτερα εκτενές και απαιτεί μελέτη και επίμονη προσπάθεια, καθώς οι προκλήσεις και τα εμπόδια που καλείται να αντιμετωπίσει και να ξεπεράσει ο/η ηθοποιός παρέχουν τα εφόδια και τις δεξιότητες που απαιτούνται γενικότερα στη σύγχρονη υποκριτική τέχνη. Η ενσάρκωση των ηρώων του είδους απαιτεί συγκεκριμένη δυναμική, πάθος, προθυμία έκθεσης εαυτού, ανάπτυξη της φαντασίας και ενδυνάμωση των σωματικών ικανοτήτων (χορός, ξιφασκία, σκηνική μάχη, ακροβατικά κ.ά). Η βαρύτητα και η σημαντικότητα του λόγου απαιτεί καθαρότητα στην εκφορά του, έκταση φωνής, αντοχή, καθώς και γνώση της γλώσσας των κειμένων. Χρειάζεται, επιπρόσθετα, γνώση της διαφοράς μεταξύ ποίησης και πεζογραφίας και μελέτη στα πολυάριθμα ποιητικά εργαλεία: την αντίθεση, το μέτρο, τη μεταφορά, την ομοιοκαταληξία και την κατανόηση του ρυθμού.
Υποκριτική
Ψυχολογικό
Δράμα
Σκοπός του μαθήματος είναι η γνώση της τεχνικής του Συστήματος του Κονσταντίν Στανισλάβσκι, που δύναται να μεταμορφώσει τους φοιτητές/τριες σε καλλιτέχνες ηθοποιούς. Το συγκεκριμένο σύστημα συνιστά μια τεχνική παγκόσμιας εμβέλειας, ευρέως αναγνωρισμένη από θεωρητικούς και πρακτικούς του θεάτρου, η οποία θεωρείται καινοτόμος, επαναστατική και επιστημονικά εμπεριστατωμένη. Το συγκεκριμένο «Σύστημα» εκπαίδευσης των ηθοποιών, εισάγει στο θέατρο, και κυρίως στην υποκριτική τέχνη, την έννοια του «ψυχολογικού ρεαλισμού», με πρακτικό και επιστημονικό τρόπο, μελετώντας τον ηθοποιό και την ψυχοσύνθεσή του σε σχέση με τον χαρακτήρα και το θεατρικό έργο. Αρχή του συστήματος Στανισλάβσκι και του «ψυχολογικού ρεαλισμού» είναι να μπορέσουν οι ηθοποιοί να φτάσουν από το συνειδητό στο ασυνείδητο για να ενσαρκώσουν τη σκηνική αλήθεια και να δημιουργήσουν «αληθινούς» χαρακτήρες/ ρόλους. Η εκπαίδευση των φοιτητών/τριών γίνεται μέσω ρόλων και επιλεγμένων σκηνών από έργα του Ψυχολογικού Δράματος, το οποίο εστιάζει στις έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις και τις μεταπτώσεις της ανθρώπινης ψυχολογίας, όπως και στους λόγους που οι χαρακτήρες καταλήγουν σε συγκεκριμένες πράξεις, και στη σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον του.
Αυτοσχεδιασμός
Σκοπός του μαθήματος είναι η περαιτέρω εμβάθυνση στην αυτοσχεδιαστική διαδικασία δραματοποίησης (σκηνικής έκφρασης) των φοιτητών/τριών. Μέσω μιας σειράς από ασκήσεις, ενισχύεται η αυθόρμητη ανακάλυψη συμπεριφορών, ήχων και κίνησης μέσα σε ένα πλαίσιο που νοείται ως φανταστικό. Στόχος είναι να μάθει ο φοιτητής/τρια να εξερευνά τον εαυτό του και να επικοινωνεί ουσιαστικά με την ομάδα, να συνδυάζει αβίαστα την κίνηση, τη σκέψη και τα συναισθήματά του, αλλά και να δημιουργεί ένα φανταστικό χαρακτήρα, ο οποίος δρα και αντιδρά σε σχέση με τον περιβάλλοντα χώρο, την ομάδα και τα εμπόδια που παρουσιάζονται στην διαδρομή του. Στο πρώτο εξάμηνο του δεύτερου έτους και μέσω ασκήσεων και εναλλαγών των ρόλων εξελίσσονται αυτοσχεδιαστικές ικανότητες όπως η ομαδικότητα, η συνεργασία, η αποδοχή, η έρευνα, η αυθόρμητη έκφραση. Στο δεύτερο εξάμηνο σκοπός του μαθήματος, είναι να κατανοήσει ο φοιτητής/τρια τη σημασία της άμεσης, ουσιαστικής συμμετοχής η οποία ανανεώνει και διευρύνει τις βιωματικές του γνώσεις και τον τρόπο με τον οποίο βλέπει τον κόσμο, ενώ οι επιθυμίες του και τα θέλω του βρίσκουν συμβολική, σκηνική πραγμάτωση και ικανοποίηση. Στο στάδιο αυτό η μεθοδολογία βασίζεται κυρίως στη χρήση παραμυθιών και αυτοσχέδιων δραματοποιημένων θεατρικών σκηνών με βιωματικές εμπειρίες οι οποίες προκύπτουν μέσα από την αυτοσχεδιαστική, στοχευόμενη αλλά ελεύθερη δράση με απώτερο σκοπό, ο φοιτητής /τρια να μπορεί να φτιάξει από την αρχή ως το τέλος μικρές μικρές ολοκληρωμένες θεατρικές σκηνές.
Ορθοφωνία
Στόχος του μαθήματος είναι οι φοιτητές/τριες να αναπτύξουν την τεχνική της ολοκληρωμένης διαφραγματικής αναπνοής και στη συνέχεια να την συνδέσουν με τον προφορικό λόγο. Επιπρόσθετα, μέσω της άσκησης, το μάθημα τους βοηθά να γυμνάσουν τα όργανα που συμβάλλουν στην άρθρωση λόγου και να εξερευνήσουν τις διαφορετικές τεχνικές και στοιχεία εκφοράς του λόγου. Επιπλέον, επιδιώκεται η ενδυνάμωση και ανάπτυξη των φωνητικών τους μηχανισμών, ώστε να αποκτήσουν ερμηνευτική ευελιξία και αρτιότητα.
Μουσική
Στόχος του μαθήματος είναι η μουσική κατάρτιση των φοιτητών/τριών, η απόκτηση δεξιοτήτων και η διεύρυνση των γνώσεών τους στο αντικείμενο της μουσικής. Στο πλαίσιο του μαθήματος, εκπαιδεύονται με μια σειρά από ρυθμικές, μελωδικές, τονικές και αναπνευστικές ασκήσεις. Επιχειρείται, επιπλέον, η εκμάθηση της μελωδικής και ρυθμικής τεχνικής, καθώς και η φωνητική ανάπτυξη. Στο στάδιο αυτό γίνεται, επιπλέον, μια προσπάθεια αύξησης του όγκου και της έκτασης της φωνής, όπως και μια βελτίωση της ποιότητας του ήχου και του χρώματος της φωνής. Η κατάρτιση των φοιτητών ενισχύεται με την παρουσίαση του θεωρητικού πλαισίου στο οποίο εδράζεται η μουσική έκφραση σε κάθε περίοδο. Ειδική έμφαση στην πρακτική εξάσκηση του σταδίου αυτού δίνεται στην παρουσίαση μονωδίας (σόλο) και ομαδικών τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη, καθώς και στην παρουσίαση ομαδικών συνόλων/χορικών από την αρχαία και σύγχρονη κωμωδία.
Κινησιολογία
Στο επίπεδο αυτό και με βάση όλο τον κορμό της Κινησιολογίας του προηγούμενου έτους, ο/η φοιτητής/τρια δύναται να γνωρίζει σε πολύ καλό βαθμό τις δυνατότητες και τις ευκολίες που προσφέρει το σώμα, ως εργαλείο του ηθοποιού. Θεωρείται ότι έχει βελτιώσει την εκφραστικότητα του σώματος, κατανοώντας αρχικά την φυσιολογία του σώματος αλλά και τις βασικές αρχές της κίνησης (βηματισμός, ακινησία, ισορροπία, φόρμα, χώρος), ενώ έχει κατανοήσει, επιπλέον, όλες τις βασικές έννοιες και μπορεί αυτόματα να ανακαλέσει τεχνικές που θα προσφέρουν στον ρόλο τον σωματικό χαρακτήρα, την φόρμα, την έκφραση και την ποιότητα σε ό,τι αφορά στην κινησιολογική προσέγγισή του. Παράλληλα, θεωρείται ότι ο/η φοιτητής/τρια γνωρίζει τα μέσα εκφραστικότητας όλων των μελών του σώματος και τους τρόπους με τους οποίους επιτυγχάνεται η μετάδοση μηνυμάτων μέσα από την κίνηση (χοροθέατρο) και την καλλιέργεια της σχέσης μουσικής και κίνησης. Οι γνώσεις και πρακτικές αυτές ενισχύονται περαιτέρω στο επίπεδο αυτό. Ειδικότερα, αυξάνεται το επίπεδο δυσκολίας σε ό,τι αφορά τις απαιτήσεις σε θέματα σωματικών δεξιοτήτων και τεχνικών. Μέρος των μαθημάτων βασίζεται σε τεχνικές αυτοσχεδιασμού, εκτέλεση χορογραφιών ή/και καταγραφή-σύνθεση χορογραφίας από τους σπουδαστές/στριες (Ομαδικά / Ντουέτο / Σόλο ), τεχνικές ανάπτυξης του ρυθμού, ενίσχυση της μουσικότητας και της πλαστικότητας του σώματος, τεχνικές επίτευξης συντονισμού της κίνησης με την αναπνοή, τον ήχο και το συναίσθημα και ασκήσεις ως προς τον αυτοέλεγχο του σώματος (κατακόρυφος άξονας-ορθή στάση του σώματος, κέντρο βάρους).
Σκηνογραφία
Ενδυματολογία
Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στις βασικές αρχές της ενδυματολογίας και της ιστορίας του ενδύματος. Στοχεύει στην απόκτηση βασικών γνώσεων σε σχέση με τα υλικά και τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του ενδύματος από το Κλασικό Θέατρο μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Επιχειρείται η αναγνώριση βασικών διαφορών μεταξύ ενδύματος/κοστουμιού, καθώς και των τρόπων με τους οποίους τα διαφορετικά χαρακτηριστικά και η πλαστικότητα του κοστουμιού προσφέρουν στον ηθοποιό διαφορετικές σωματικότητες - χρήσιμες στην κατασκευή ενός ρόλου. Παράλληλα, γίνεται μια προσπάθεια εντοπισμού των διαφορετικών αισθητικών προσεγγίσεων επί σκηνής. Το μάθημα συστήνει επίσης την κατασκευή κοστουμιού από ευτελή υλικά και την κατανόηση της σχέσης υλικού/ φόρμας και σωματικότητας μέσα από πρακτικές ασκήσεις.
Ιστορία Θεάτρου
Σκοπός του μαθήματος είναι η παρακολούθηση της θεατρικής ζωής σε όλες τις εκφάνσεις της στις κυριότερες χώρες της Ευρώπης από τον 16ο μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα, των ρεπερτορίων και της δραματουργίας, της σκηνογραφίας και της διαμόρφωσης του σκηνικού χώρου, της υποκριτικής τέχνης,
της πρόσληψης των θεατρικών έργων και των θεατρικών παραστάσεων, του θεσμικού πλαισίου της θεατρικής ζωής. Επιχειρείται, παράλληλα, η σύγκριση των ποικίλων θεωρητικών προσεγγίσεων κ.ά.
Το μάθημα έχει διπλό στόχο:
1. την ανάλυση και το σχολιασμό αντιπροσωπευτικών δραματικών κειμένων,
2. τη μελέτη της εξέλιξης του θεάτρου ως καλλιτεχνικής μορφής και κοινωνικού φαινομένου την εποχή του νεοκλασικισμού και του διαφωτισμού.
Ιστορία & Θεωρία Κινηματογράφου
Στόχος του μαθήματος είναι οι σπουδαστές/τριες να γνωρίσουν τις βασικές θεωρίες και τεχνικές του κινηματογράφου, τη χρονική περίοδο και τους λόγους δημιουργίας τους και γιατί από το 1890 οπόταν γεννήθηκε η τέχνη του κινηματογράφου μέχρι και τα μέσα του 1950. Μέσω του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση ν’ αναγνωρίζουν τα είδη των κινηματογραφικών ταινιών, τα χαρακτηριστικά τους, τα κινήματα στα οποία αυτές ανήκουν, καθώς και τους κυριότερους δημιουργούς της κάθε εποχής που συνέβαλαν στη διαμόρφωση της κινηματογραφικής καλλιτεχνικής έκφρασης. Θα έρθουν, επιπλέον, σε επαφή με τις κοινές συνιστώσες του κινηματογράφου στην παγκόσμια διάστασή του, και θα μπορούν να αναγνωρίζουν τις διαφορετικές τεχνικές και μεθοδολογίες, οι οποίες γεννήθηκαν σε διάφορες χώρες, μέσα από διαφορετικές κοινωνικές και πολιτιστικές συνθήκες και εποχές.
Δραματολογία
Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή ενός τρόπου ανάλυσης του θεατρικού κειμένου που θα επιτρέψει στους φοιτητές/τριες να αφομοιώσουν το πνεύμα του συγγραφέα, ενώ παράλληλα να καταστούν ικανοί να διακρίνουν ζητήματα της σκηνικής του πρότασης και παρουσίασης. Η δραματολογική ανάλυση επιχειρεί να διακρίνει στοιχεία όπως οι χαρακτήρες, τα νοήματα, η εξέλιξη της δράσης, οι σκηνικές οδηγίες κ.ά. τα οποία προσδιορίζουν τις ιδιαιτερότητες και την αισθητική του εκάστοτε έργου. Το μάθημα δεν επικεντρώνεται αποκλειστικά στη θεωρητική ανάλυση της δραματουργίας, αλλά σε μια σύνθετη ανάλυση ενός έργου η οποία εν δυνάμει λειτουργεί ως πρόταση με πρακτική εφαρμογή. Στόχος του μαθήματος, είναι οι φοιτητές/τριες να έρθουν σε επαφή με σημαντικά κείμενα/σταθμούς του παγκόσμιου ρεπερτορίου, ξεκινώντας από την δραματουργία του Μεσαίωνα στην Κύπρο και διατρέχοντας ακολούθως, την ιστορία του ευρωπαϊκού θεάτρου τον 17ο, 18ο και 19ο αιώνα μέσα από αντιπροσωπευτικά κείμενα, τα οποία παρουσιάζονται με ιστορική/χρονολογική σειρά, έτσι ώστε να αποτυπώνεται η πορεία των διαφορετικών εποχών, των ποικίλων ιδεολογικών ρευμάτων αλλά και των διάφορων τεχνοτροπιών. Τέλος, το μάθημα λειτουργεί συνδυαστικά με τον κριτικό σχολιασμό θεατρικών παραστάσεων (performance analysis).
Ιστορία Τέχνης
Στόχος του μαθήματος είναι η επισκόπηση της τέχνης από την εποχή της Αναγέννησης μέχρι το Ρεαλισμό και το Νατουραλισμό του 19ου αιώνα. Μέσω της παρουσίασης και εξέτασης αντιπροσωπευτικών εικαστικών έργων των περιόδων αυτών, επιδιώκεται η ανάπτυξη της ικανότητας των φοιτητών/τριών να διακρίνουν και να τοποθετούν τα έργα στο ιστορικό και κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο ανήκουν και να εξοικειωθούν με τις αισθητικές θεωρίες που διέπουν την κάθε εποχή. Μέσω μιας διαδραστικής μεθοδολογίας διδασκαλίας, το μάθημα αποσκοπεί, επιπλέον, στην ενεργοποίηση των φοιτητών/τριών, στην προσωπική τους εμπλοκή και στην ανάπτυξη μιας κριτικής ερμηνείας της εικαστικής παραγωγής.
Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
Το μάθημα αποτελεί μια εξειδικευμένη εισαγωγή στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας από την Ύστερη Αρχαιότητα μέχρι και το 18ο αιώνα. Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τις κυριότερες τάσεις που επικράτησαν στη λογοτεχνία την περίοδο αυτή, τους βασικούς συγγραφείς και τα έργα τους. Μέσα από την επισκόπηση ποικίλων λογοτεχνημάτων από διαφορετικά είδη (παραδοξογραφία, σύντομη αφήγηση, ανθολογία, μυθιστόρημα, διήγημα, ποίηση, γνωμικό, χρονογραφία, ιστοριογραφία, θεατρικό έργο) επιδιώκεται η ανάπτυξη της ικανότητας κριτικής ανάγνωσης ενός έργου, η αναγνώριση των βασικών χαρακτηριστικών του είδους του και η κατανόηση των συμφραζομένων στα οποία παράχθηκε και αναπτύχθηκε. Παράλληλα, συστήνονται τα αφηγηματολογικά εργαλεία, οι θεωρίες της λογοτεχνίας και οι μέθοδοι πρόσληψης και ερμηνείας που θα καταστήσουν τους φοιτητές ικανούς να προσεγγίζουν και να κατανοούν ένα λογοτεχνικό έργο εν γένει.
Περιγραφή Μαθημάτων
Τριετές Πρόγραμμα Σπουδών
Γ' Έτος
Υποκριτική
Αρχαίο Δράμα
Αισχύλος / Σοφοκλής Ευριπίδης / Αριστοφάνης
Μένανδρος
Στο Γ΄ έτος γίνεται μια αναδρομή σε όλο το φάσμα του Αρχαίου Δράματος (Τραγωδία, Σατιρικό Δράμα, Κωμωδία) συμπεριλαμβανομένου και του Μενάνδρου, εκπροσώπου της Νέας Αττικής Κωμωδίας, του οποίου οι κωμωδίες απέχουν πολύ από τις μεγαλόπνοες κωμωδίες του Αριστοφάνη. Το κεφάλαιο του Αρχαίου Δράματος κλείνει στο τελευταίο αυτό επίπεδο και με τη σκυτάλη που αυτό παραδίδει στους Ρωμαίους αντιγραφείς και μιμητές του. Μέσω της παράδοσης του Αρχαίου Δράματος που κληροδοτείται στους μεταγενέστερους αυτούς εκπροσώπους, οι φοιτητές/τριες κατανοούν τη διαδικασία μεταλαμπάδευσης της θεατρικής τέχνης των Ελλήνων σ’ ολόκληρο τον κόσμο, μιας τέχνης που παραμένει μέχρι σήμερα ζωντανή και πρωτοπόρα. Η μεθοδολογία του μαθήματος εδράζεται στην επιλογή αποσπασμάτων από έργα όλων των τραγικών και κωμικών ποιητών ή στην πιο συγκεκριμένη εστίαση σε μία τραγωδία και μία κωμωδία που, με τις αναγκαίες αναπροσαρμογές, θα συναποτελέσουν την πρώτη ύλη για την ολοκληρωμένη διπλωματική παράσταση του Γ΄ έτους επί σκηνής και ενώπιον κοινού. Μέσω αυτών των πρακτικών, οι φοιτητές/τριες:
1. θα βιώσουν την εμπειρία συμμετοχής σε μια επαγγελματική παράσταση Αρχαίου Δράματος και όλων των σταδίων της προετοιμασίας της,
2. θα έχουν καταστεί ικανοί/ές, ανάλογα με την προσωπική τους επίδοση και το βαθμό ανάπτυξης των ικανοτήτων τους, να διεκδικούν επαγγελματικούς ρόλους ή συμμετοχή στον χορό Αρχαίου Δράματος (Τραγωδία-Κωμωδία) μέσα από τις καθιερωμένες ακροάσεις που εξαγγέλλονται, καθώς και να αντεπεξέρχονται με επιτυχία στον ίδιο το ρόλο σε ενδεχόμενη πρόσληψή τους,
3. θα έχουν καταστεί κοινωνοί αυτής της εξέχουσας σημασίας θεατρικής κληρονομιάς, της αρχαίας ελληνικής δραματικής ποίησης, που είναι η απαρχή και η γενεσιουργός αιτία της τέχνης του θεάτρου.
Υποκριτική
Επικό / Πολιτικό Θέατρο
Το Επικό Θέατρο έχει ως στόχο να απομακρύνει τους θεατές από την πλοκή και να επιδιώξει την αλλαγή στην κοινωνία και την πολιτική μέσω του θεάτρου. Συγκεκριμένα, η αποστασιοποίηση επιδιώκει να δημιουργήσει μια αίσθηση ψυχρότητας και απόστασης μεταξύ των ηθοποιών και των θεατών. Ο/Η ηθοποιός δεν προσπαθεί να ενσαρκώσει το χαρακτήρα αλλά να παρουσιάσει την κοινωνική του υπόσταση και λειτουργία. Ο Μπρεχτ υποστήριζε το επικό θέατρο, σε αντίθεση με το δραματικό. Ενώ το Επικό Θέατρο θέτει ερωτήματα στο κοινό, εξερευνά την ανθρώπινη ηθική και πυροδοτεί τη σκέψη με την αντικειμενικότητά του και την έλλειψη εμπάθειας, το Δραματικό Θέατρο συμπαρασύρει τον θεατή στη σκηνική δράση και του δημιουργεί συναισθήματα, αφού ο θεατής συμπάσχει με το δραματικό χαρακτήρα.
Το Πολιτικό Θέατρο στοχεύει στη διεύρυνση των οριζόντων έρευνας και αναζήτησης των σπουδαστών/τριών, αναπτύσσοντας την κριτική τους σκέψη και αντίληψη. Ειδικότερα, μέσα από τη μελέτη σημαντικών έργων από το παγκόσμιο ρεπερτόριο, έχουν την ευκαιρία να σχολιάσουν, να θέσουν ερωτήματα και προβληματισμούς, ή/και να διαμαρτυρηθούν καλλιτεχνικά για συγκεκριμένα πολιτικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και περιβαλλοντικά θέματα. Απώτερος σκοπός του μαθήματος είναι, συνεπώς, η δημιουργία καταρτισμένων κοινωνικά και πολιτικά ηθοποιών, που θα συμβάλουν θετικά στην εξέλιξη της κοινωνίας.
Το μάθημα ολοκληρώνεται με μια Διπλωματική Παράσταση, στην οποία οι σπουδαστές/στριες παρουσιάζουν ένα επιλεγμένο έργο από το Επικό ή το Πολιτικό Θέατρο.
Υποκριτική
Σύγχρονο /
Θέατρο του Παραλόγου
Το μάθημα έχει ως στόχο, οι φοιτητές/τριες να αποκτήσουν προσωπική αντίληψη της φιλοσοφίας και της αισθητικής του «Θεάτρου του Παραλόγου». Τα έργα του «Παραλόγου», παρ' όλη τη δημοσιότητα και τη συχνή σκηνική τους παρουσίαση, γίνονται θύματα στερεότυπων και παρεξηγήσεων. Πολλοί τα θεωρούν αντι-θέατρο, ενώ είναι έργα, με έντονη θεατρικότητα, χωρίς κοινωνικοπολιτικές επιχειρηματολογίες. Ξεφεύγουν από τους ρεαλιστικούς χαρακτήρες, καταστάσεις και ό,τι είναι συνδεδεμένο με θεατρικές συμβάσεις. Επίσης οι φοιτητές/τριες θα εμβαθύνουν σε έργα από το ευρύ φάσμα της σύγχρονης δραματουργίας το οποίο ασχολείται με θέματα της μοντέρνας εποχής και παρουσιάζει περισσότερο συνηθισμένους χαρακτήρες με τους οποίους το κοινό μπορεί να ταυτιστεί. Στόχος του μαθήματος, με τη λήξη του Ακαδημαϊκού Έτους οι φοιτητές να έχουν αποκομίσει χρήσιμα στοιχεία που αφορούν στη τέχνη τους. Να έχουν αποκτήσει τη θεωρητική και πρακτική γνώση πάνω στο Σύγχρονο Θέατρο και στο Θέατρο του Παραλόγου. Να έχουν κατά το δυνατόν κυριαρχήσει στα εκφραστικά τους μέσα, να έχουν ωριμάσει πνευματικά ολοκληρώνοντας την προσωπικότητα τους. Να γνωρίζουν τις διαφορές του Ψυχολογικού, του Επικού, του Θεάτρου του Παραλόγου και να είναι σε θέση να τις αναπτύξουν με άψογη χρήση της ελληνικής γλώσσας. Πέραν όλων τούτων να έχουν συνειδητοποιήσει ότι το Θέατρο είναι πράξη κοινωνική. Ο ρόλος του είναι παιδευτικός. Ο ηθοποιός, εκτός από άρτιος τεχνίτης , είναι μία πνευματική οντότητα που δια της τέχνης του καλείται να διαμορφώσει τον χαρακτήρα του θεατή-πολίτη. Να ενεργοποιήσει τη σκέψη του, να καλλιεργήσει το κριτήριο του, να εκλεπτύνει την αισθητική του, να ελέγξει τη συνείδηση του, να τον ψυχαγωγήσει. Οι διδάσκοντες, λοιπόν, δεν περιορίζονται μόνο στο «Μάθημα». Οφείλουν να είναι και παιδαγωγοί, δημιουργώντας σχέσεις αμοιβαίας αγάπης και εμπιστοσύνης. Μέσα σε αυτό το κλίμα το μάθημα είναι ένα πνευματικό παιχνίδι, που πληροί με χαρά διδασκόμενους και διδάσκοντες.
Αυτοσχεδιασμός
Το μάθημα οργανώνεται σε δύο εξάμηνα. Σκοπός του μαθήματος στο πρώτο εξάμηνο είναι να εκπαιδεύσει τους φοιτητές/τριες στις μεθόδους με τις οποίες μπορούν να οικοδομήσουν το ψυχολογικό υπόβαθρο ενός ρόλου, και στους τρόπους με τους οποίους αυτός ο εσώτερος κόσμος ενός δραματικού χαρακτήρα εκφράζεται αβίαστα, ελεύθερα και δημιουργικά, αποκτώντας έτσι σκηνική σωματική υπόσταση. Πιο συγκεκριμένα, μαθαίνουν τους φυσικούς νόμους που διέπουν τη διάδραση του ανθρώπου στο πλαίσιο του περιβάλλοντός του και των διαφόρων καταστάσεων, και τη συνειδητή τους χρήση. Με τον τρόπο αυτό, καθίστανται ικανοί να συνδυάζουν (μέσα από την αυτοσχεδιαστική έκφραση) την ψυχική, πνευματική και σωματική ικανότητα και τελικά να αναπλάθουν μια οργανική, αυθεντική ανθρώπινη σκηνική συμπεριφορά. Αυτή την «ανθρώπινη» μη προσχεδιασμένη συμπεριφορά, θα μάθουν να την εντάσσουν μέσα στα πλαίσια της αρχής και του τέλους μιας ιστορίας. Η ιστορία αυτή θα περιέχει και τα συστατικά στοιχεία της ταυτότητας του χαρακτήρα που υποδύεται ο φοιτητής/τρια, όπως επίσης και του σκοπού του χαρακτήρα. Στο δεύτερο εξάμηνο, ο φοιτητής/τρια εκπαιδεύεται να αυτοσχεδιάζει, με βάση μια σκηνή από ένα θεατρικό έργο. Ο αυτοσχεδιασμός επιτελείται με βάση τις σωματικές ενέργειες/δράσεις του δραματικού χαρακτήρα. Η εκτέλεση αυτών των αυθόρμητων σωματικών δράσεων από το φοιτητή/τρια μέσα στα πλαίσια και τις δεδομένες συνθήκες της θεατρικής σκηνής, εμπεριέχει ανακλαστικά και την ψυχολογική πλευρά της ενέργειας, όπως και τα συναισθήματα που τη διέπουν. Με το τέλος του μαθήματος, θα είναι σε θέση να αντιληφθεί όχι μόνο θεωρητικά, αλλά και βιωματικά, ότι η τέχνη του αυτοσχεδιασμού δεν αποτελεί μια σειρά από τυχαίες διεργασίες. Κάθε αυτοσχεδιαστικό βήμα αποτελεί μια συνειδητή ελεύθερη έκφραση μιας σωματικής δράσης που μπορεί να γεννήσει πολλές άλλες αληθινές, αυθόρμητες δράσεις οι οποίες να είναι απρόσμενες και απροσδόκητες και για τον φοιτητή/τρια και για τον δραματικό χαρακτήρα.
Ορθοφωνία
Στόχος του μαθήματος είναι η ολοκλήρωση της τεχνικής για τη χρήση της διαφραγματικής αναπνοής, τη σωστή άρθρωση και παραγωγή του θεατρικού λόγου και την ορθοφωνητικά τοποθετημένη φωνή. Επιπλέον, οι φοιτητές/τριες θα ασκηθούν στην εφαρμογή της ολοκληρωμένης αναπνοής και των ποικίλων μετασχηματισμών της φωνής σε συνδυασμό με τη σωματική κίνηση, και στην καλλιέργεια της προσωπικής τους χροιάς και του χρώματος της φωνής. Τέλος, το μάθημα στοχεύει στην εφαρμογή των γνώσεων που αποκτήθηκαν σε διαφορετικά είδη θεατρικών κειμένων.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες:
1. θα έχουν κατακτήσει την τεχνική της ολοκληρωμένης διαφραγματικής αναπνοής και της τοποθέτησης της φωνής και θα έχουν τελειοποιήσει την άρθρωσή τους.
2. θα έχουν ασκηθεί στην εφαρμογή της διαφραγματικής αναπνοής και των εναλλαγών της φωνής σε συνδυασμό με την σωματική κίνηση, ώστε να αποκτήσουν αντοχή
3. θα έχουν εξερευνήσει και καλλιεργήσει τη φωνή τους, αναδεικνύοντας έτσι το προσωπικό τους ερμηνευτικό υλικό
4. θα έχουν αποκτήσει την ικανότητα να εφαρμόζουν τις αποκτηθείσες γνώσεις σε διαφορετικά είδη θεατρικών κειμένων από το αρχαίο, κλασικό και σύγχρονο ρεπερτόριο, ώστε ο δραματικός λόγος να έχει το ανάλογο ύφος και ήθος.
Μουσική
Στόχος του μαθήματος είναι η μουσική κατάρτιση των φοιτητών/τριών, η απόκτηση δεξιοτήτων και η διεύρυνση των γνώσεών τους στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Στο πλαίσιο του μαθήματος εκπαιδεύονται με μια σειρά από ρυθμικές, μελωδικές, τονικές και αναπνευστικές ασκήσεις. Επιχειρείται, επιπλέον, η εκμάθηση της μελωδικής και ρυθμικής τεχνικής, καθώς και η φωνητική ανάπτυξη. Στο στάδιο αυτό γίνεται, επίσης, μια προσπάθεια αύξησης του όγκου και της έκτασης της φωνής, όπως και μια βελτίωση της ποιότητας του ήχου και του χρώματος της φωνής αλλά παράλληλα και της καθαρότητας του λόγου. Η κατάρτιση τους ενισχύεται με την παρουσίαση του θεωρητικού πλαισίου στο οποίο εδράζεται η μουσική έκφραση σε κάθε περίοδο. Ειδική έμφαση στην πρακτική εξάσκηση του σταδίου αυτού δίνεται στην παρουσίαση χορικών από το Αρχαίο Δράμα, καθώς και από έργα του Μπέρτολτ Μπρεχτ όπως «Μάνα κουράγιο», «Όπερα της πεντάρας», «Καυκασιανός κύκλος με την κιμωλία» κ.ά. Μέσω του διττού άξονα του ρεπερτορίου αυτού, γνωρίζουν τη μέθοδο εκτέλεσης χορικών και παράλληλα, γαλουχούνται στην πειθαρχία στην εκφορά του λόγου όπως και στην ομαδικότητα στην εκτέλεση των χορικών. Επιπλέον, εξασκούνται στη διαφορετικότητα στην αντιμετώπιση και παρουσίαση της τεχνικής των μελωδικών γραμμών και ερμηνείας των τραγουδιών του Μπρεχτ.
Κινησιολογία
Το μάθημα αποτελεί μια ενδελεχή μελέτη των διάφορων κινητικών πρακτικών μέσω των οποίων εκφράζονται τα ανθρώπινα συναισθήματα. Στο πλαίσιο του πρώτου εξαμήνου εφαρμόζονται ασκήσεις αυτοσχεδιασμού, πειραματικές, τεχνικές και βιωματικές ασκήσεις που αποσκοπούν στον αρμονικό συνδυασμό του λόγου και της κίνησης, προκειμένου να επιτευχθεί μια άρτια σκηνική παρουσία. Επιπλέον, προτείνονται ομαδικές εργασίες, ασκήσεις συγχρονισμού και επικοινωνίας μεταξύ των μελών της ομάδας, καθώς και παρουσιάσεις προσωπικών χορογραφιών από τους σπουδαστές/στριες. Στο δεύτερο εξάμηνο, το μάθημα επικεντρώνεται στην εμβάθυνση και κατανόηση των διάφορων στοιχείων του μουσικού θεάτρου. Μέσω της εξέτασης διαφορετικών πρακτικών και μεθόδων, επιδιώκεται η βελτίωση της σκηνικής παρουσίας, της ευελιξίας και
της αντοχής τους, καθώς και η ανάπτυξη της μνήμης και της παρατηρητικότητάς τους. Το μάθημα έχει ως σκοπό την ανάπτυξη της έκφρασης των σπουδαστών/στριών με βάση την ορθή χρήση του σώματός τους και την επίτευξη συντονισμού στις κινήσεις τους. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σωστή αναπνοή, τον ήχο και το συναίσθημα. Παράλληλα, επιδιώκεται η ανάπτυξη της ικανότητας ενσάρκωσης χαρακτήρων και συνθηκών έπειτα από την μελέτη της συνειδητής κίνησης, ενθαρρύνοντας με τον τρόπο αυτό τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους. Με την ολοκλήρωση των μαθημάτων, θα εξοικειωθούν με τις δυνατότητες που μπορεί να τους προσφέρει το σώμα τους, και ως ηθοποιοί θα μπορούν να το χρησιμοποιούν ως πολύτιμο εργαλείο για καλύτερη απόδοση και έκφραση ενός ρόλου στη σκηνή. Τέλος, θα μπορούν αυτόματα να ανακαλούν τις διδαχθείσες τεχνικές, με αποτέλεσμα να ενισχύουν τον σωματικό χαρακτήρα του ρόλου και να συμβάλλουν στην αυθεντικότητα της ερμηνείας.
Δραματολογία
Σκοπός του μαθήματος είναι να εισαγάγει τους φοιτητές/τριες στις εξελίξεις και τους προβληματισμούς που αναδύονται στο παγκόσμιο θέατρο τον 19ο και 20ο αιώνα. Η δραματολογική ανάλυση δίνει έμφαση στη συσχέτιση των έργων με τα ευρωπαϊκά αισθητικά και καλλιτεχνικά κινήματα. Μέσω μιας συγκριτικής ανάλυσης με το πλαίσιο που έχει προηγηθεί, οι φοιτητές/τριες είναι σε θέση να διακρίνουν τις αλλαγές που συντελέστηκαν στο πέρας των αιώνων και να αναγνωρίσουν πως αυτές αποτυπώνονται στη δραματική γραφή. Οι φοιτητές/τριες αποκτούν εξειδικευμένες γνώσεις στο πεδίο των τεχνών του θεάτρου, και εξασκούνται σε συγκεκριμένες μεθόδους προσέγγισης ενός θεατρικού κειμένου. Στο μάθημα παρουσιάζονται οι βασικότερες τάσεις της μεταπολεμικής και ευρωπαϊκής δραματουργίας, τοποθετώντας με τον τρόπο αυτό τα έργα στο αισθητικό και ιστορικό τους περιβάλλον. Απώτερος στόχος είναι να έρθουν σε επαφή με το νεότερο και σύγχρονο ξένο δραματικό ρεπερτόριο. Παράλληλα, το μάθημα στοχεύει στο να συστήσει στους φοιτητές/τριες τη νέα σκηνική γλώσσα που προτείνει το «μεταδραματικό θέατρο», η οποία παρεκκλίνει ριζικά από τις παραδοσιακές κειμενοκεντρικές αναλύσεις έργων με τις οποίες έχουν έρθει σε επαφή έως τώρα.
Παράλληλα μέσω του κριτικού σχολιασμού θεατρικών παραστάσεων, καλλιεργούν κριτική και δημιουργική σκέψη, ενώ επίσης αποκτούν καλή γνώση του ευρύτερου θεατρικού γίγνεσθαι στην Κύπρο και το εξωτερικό.
Ιστορία Τέχνης
Στόχος του μαθήματος είναι η επισκόπηση της τέχνης από τον Ιμπρεσιονισμό του 19ου αι. μέχρι την τέχνη του 20ού αι. με αναφορές και στη σύγχρονη ελληνική και κυπριακή τέχνη. Μέσω της παρουσίασης και εξέτασης αντιπροσωπευτικών εικαστικών έργων των περιόδων αυτών, επιδιώκεται η ανάπτυξη της ικανότητας των φοιτητών/τριών να διακρίνουν και να τοποθετούν τα έργα στο ιστορικό και κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο ανήκουν και να εξοικειωθούν με τις αισθητικές θεωρίες που διέπουν την κάθε εποχή. Μέσω μιας διαδραστικής μεθοδολογίας διδασκαλίας, το μάθημα αποσκοπεί, επιπλέον, στην ενεργοποίηση των φοιτητών/τριών, στην προσωπική τους εμπλοκή και στην ανάπτυξη μιας κριτικής ερμηνείας της εικαστικής παραγωγής.
Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
Το μάθημα αποτελεί μια εξειδικευμένη εισαγωγή στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας από το 19ο μέχρι τον 21ο αιώνα. Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τα κυριότερα κινήματα, ρεύματα και τάσεις που επικράτησαν στη λογοτεχνία την περίοδο αυτή, τους βασικούς συγγραφείς και τα έργα τους. Μέσα από την επισκόπηση ποικίλων λογοτεχνημάτων από διαφορετικά είδη (μυθιστόρημα, διήγημα, ποίηση, νουβέλα, επιστολογραφία, θεατρικό έργο κ.α.) επιδιώκεται η ανάπτυξη της ικανότητας κριτικής ανάγνωσης ενός έργου, η αναγνώριση των βασικών χαρακτηριστικών του είδους του και η κατανόηση των συμφραζομένων στα οποία παράχθηκε και αναπτύχθηκε. Παράλληλα, επιχειρείται η πληρέστερη γνώση των αφηγηματολογικών εργαλείων, των θεωριών της λογοτεχνίας και των μεθόδων πρόσληψης και ερμηνείας που θα καταστήσουν το φοιτητή ικανό να προσεγγίζει και να κατανοεί ένα λογοτεχνικό έργο εν γένει. Στο επίπεδο αυτό συστήνεται, επιπλέον, στους φοιτητές η συγκριτική και διακειμενική προσέγγιση κειμένων και ειδών.
Σκηνογραφία Ενδυματολογία
Το μάθημα επιδιώκει την περαιτέρω κατάρτιση των σπουδαστών/τριών στην ιστορία της σκηνογραφίας. Απώτερος σκοπός του είναι να κατανοήσουν ότι η τέχνη της Σκηνογραφίας δε λειτουργεί μόνο ως εξυπηρετικό μέσο μίας παράστασης αλλά αποτελεί ταυτόχρονα αυτόνομη δημιουργία. Το μάθημα εκθέτει τους σπουδαστές/τριες σε σύγχρονες προσεγγίσεις σκηνογραφίας και σε σύγχρονες θεωρήσεις της σκηνογραφίας ως περιβάλλοντα/σκηνογραφίες που εκτείνονται πέρα από τη σκηνή. Επιχειρείται, επιπλέον, μια εισαγωγή στην ιστορία της μάσκας/θεατρικού αντικειμένου ως κομμάτι του «υλικού κόσμου» που χρησιμοποιείται ως εργαλείο στα χέρια του ηθοποιού. Το μάθημα ολοκληρώνεται με μια παρουσίαση ατομικής εργασίας μέσα από εικαστικά ή/και οπτικοακουστικά μέσα.
Ιστορία Θεάτρου
Σκοπός του μαθήματος είναι η μελέτη των εξελίξεων στο χώρο του παγκοσμίου θεάτρου κατά τον 19ο αιώνα (Ρομαντισμός, «καλοφτιαγμένο θέατρο», «έργο με θέση», Ρεαλισμός, Νατουραλισμός, έλευση σκηνοθέτη), η εξέταση αντιπροσωπευτικών δραματικών κειμένων του κάθε ρεύματος, οι εξελίξεις στο χώρο της σκηνοθεσίας και οι αναζητήσεις γύρω από τη «θεατρικότητα». Εξετάζονται επίσης οι επιμέρους τάσεις της ευρωπαϊκής αβανγκάρντ τον 20ό αιώνα: ο Φουτουρισμός και η ρωσική πρωτοποριακή σκηνή, η εισβολή του Παραλόγου και το κίνημα του Νταντά (Ντανταϊσμός), ο Σουρεαλισμός και το Θέατρο της Σκληρότητας,
η διαμόρφωση και ακμή του Εξπρεσιονισμού, καθώς και το Επικό Θέατρο. Επιπλέον, γίνεται μια επισκόπηση των σημαντικότερων σκηνοθετικών ρευμάτων που διαμόρφωσαν τη θεατρική σκηνή τον 20ό αιώνα και των σημαντικότερων θεωριών της υποκριτικής τέχνης και της δημιουργικότητας του ηθοποιού κατά τον 20ό αιώνα. Παράλληλα, το μάθημα μελετά το κυπριακό θέατρο, μέσω μιας ιστορικής αναδρομής από την αρχαιότητα µέχρι τη σύγχρονη εποχή. Συγκεκριμένα, εξετάζεται η πορεία του σύγχρονου κυπριακού θεάτρου, οι σημαντικότεροι σταθμοί στην ιστορία του, καθώς και η σύγχρονη κυπριακή δραματουργία.
Το μάθημα έχει διπλό στόχο:
1. την ανάλυση και το σχολιασμό αντιπροσωπευτικών δραματικών κειμένων,
2. τη μελέτη της εξέλιξης του θεάτρου ως καλλιτεχνικής μορφής και κοινωνικού φαινομένου κατά τον 19ο και 20ό αιώνα.
Ιστορία & Θεωρία Κινηματογράφου
Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή στις σύγχρονες κινηματογραφικές θεωρίες. Επιχειρείται η διερεύνηση του κινηματογράφου από το 1950 και έπειτα σε ό,τι αφορά στα εκφραστικά μέσα.
Η επισκόπηση περιλαμβάνει την αναλυτική/κριτική προσέγγιση, τις αφηγηματικές τεχνικές και δομές, τη σύγχρονη πρωτοπορία στα πλαίσια θεωριών του μοντερνισμού και του μεταμοντερνισμού. Η διερεύνηση επικεντρώνεται στις εξής θεωρίες: nouvelle vague, dogma, avant-garde - "κινηματογράφος τέχνης”, αυτοαναφορικότητα, διακειμενικότητα, αποστασιοποίηση, μεταδιήγηση, σουρεαλισμός, παρωδία, φεμινιστική κινηματογραφική θεωρία.
Το μάθημα θα διερευνήσει τα πιο πάνω, μέσα από τις ακόλουθες ενότητες:
-
Πολιτισμικό πλαίσιο (δημιουργώντας, βλέποντας και μελετώντας ταινίες)
-
Μορφολογική σύνθεση (αφήγηση, λήψη, πλάνο, κάδρο, μοντάζ, χρώμα, ήχος)
-
Οργανωτική δομή (από τις ιστορίες/κείμενα στα κινηματογραφικά είδη)
-
Δομή τριών πράξεων (three act structure)
-
Κριτικές/Αναλυτικές προσεγγίσεις και μέθοδοι.